همانطور که قبلا توضیح دادیم، افراد باید
قبل از شروع سرمایه‌گذاری در بورس، ارزیابی کنند که تا چه اندازه توانایی
پذیرش ریسک یا اصطلاحا عدم موفقیت را دارند. سپس در قالب یک نمودار توضیح
دادیم که یک سرمایه‌گذار، هر اندازه که ریسک بیشتری بپذیرد، انتظار دارد
بازده بیشتری را به عنوان پاداش ریسکی که متحمل شده است، دریافت کند. اما
سرمایه‌گذاران، الگوهای ریسک‌پذیری متفاوتی دارند، برخی از آنها
ریسک‌پذیرند، برخی ریسک‌گریز و برخی هم بی‌تفاوت نسبت به ریسک.
افراد ریسک‌پذیربه دلیل بالابودن میزان
بازدهی موردانتظارشان، معمولا به سرمایه‌گذاری‌هایی مثل سپرده‌های بانکی،
خرید اوراق مشارکت و ... تمایل ندارند. این دسته از افراد عموما
سرمایه‌گذاری در بورس را ترجیح می‌دهند، بنابراین تجزیه و تحلیل و تعیین
ریسک سرمایه‌گذاری برای این گروه از سرمایه‌گذاران بسیار اهمیت دارد.در
مقابل، افراد ریسک‌گریز بیشتر علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در سپرده های
بانکی یا خرید اوراق مشارکت هستند، چون این‌گونه سرمایه‌گذاری‌ها تقریبا
هیچ‌گونه ریسکی را متوجه آنها نمی‌کند و بازدهی‌اش، تضمین شده است.گروه سوم
هم افراد بی‌تفاوت به ریسک هستند، افرادی که به دلایل مختلف، هیچ
عکس‌العملی نسبت به فرصت های سرمایه‌گذاری و ریسک‌های مترتب بر آن از خود
نشان نمی‌دهند.
نمودار زیر تفاوت بین الگوهای تصمیم‌گیری یک سرمایه‌گذار ریسک‌پذیر را در مقایسه با یک سرمایه‌گذار ریسک‌گریز، به‌خوبی نشـان می‌دهد:
به این نمودار خوب دقت کنید. شما چه برداشتی از این نمودار دارید؟ فکر
می‌کنید سرمایه‌گذار (الف) ریسک‌پذیرتر است یا سرمایه‌گذار (ب). احتمالا
درست حدس زده‌اید. سرمایه‌گذار (الف) در مقایسه با سرمایه‌گذار (ب)
ریسک‌پذیرتـر است. اما چرا؟
اگر به نمودار دقت کنید، متوجه خواهید شد که سرمایه‌گذار (الف) حاضر
است در ازای دریافت 30 درصد بازدهی، به میزان مشخصی ریسک کند، درحالیکه
سرمایه‌گذار (ب) درصورتی حاضر است همان اندازه ریسک را متحمل شود که حداقل
45 درصد بازدهی کسب کند، یعنی 15 درصد بازدهی بیشتر از سرمایه‌گذار (الف).
همچنین سرمایه‌گذار (الف) درصورتی که 40 درصد بازدهی کسب کند، حاضر
خواهد شد ریسک بالاتری را بپذیرد، درحالیکه سرمایه‌گذار ب درصورتی ریسک
بالاتر را خواهد پذیرفت که حداقل 65 درصد بازدهی بدست آورد. نتیجه مشخص
است:
سرمایه‌گذار (الف) در مقایسه با سرمایه‌گـذار (ب)، راحت‌تر ریسک
می‌کند. بنابراین ریسک‌پذیرتر است. بنابراین هرچه شیب این نمودار کمتر
باشد، نشان‌دهنـده آن است که سرمایه‌گذار قدرت ریسک‌پذیری بالاتری دارد.
همانطور که اشاره شد، نخستین گام برای سرمایه‌گذاری، آن است که از
میزان تحمل ریسک خود مطلع شوید. بد نیست شما هم نمودار میزان ریسک‌پذیری
خود را ترسیم کنید تا مشخص شود تا چه اندازه، حاضر به پذیرش ریسک در ازای
دریافت بازدهـی مشخصی خواهید بود. برای این کار در نظر بگیرید که اوراق
مشارکت، سود سالانه 20 درصدی را تضمین می‌کند؛ حال اگر تصمیم بگیرید بجای
اوراق مشارکت، سهام خریداری کنید، این اقدام باید چه مقدار سود بیشتر از
سود اوراق مشارکت نصیب شما کند تا حاضر شوید ریسک خرید سهام را بپذیرید؟
اطمینان داشته باشید چه ریسک‌پذیر باشید
و چه ریسک‌گریز، امکان سرمایه‌گذاری در بورس برای شما وجود خواهد داشت.
کافیست سرمایه‌گذاری شما با میزان ریسک‌پذیری شما همخوانی داشته باشد.
